تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار نتایج

نویسندگان

اکبر مومنی راد

چکیده

با توجه به اینکه در عمده روش های کیفی از تحلیل محتوای کیفی استفاده می شود، با این حال هنوز توضیحی روشن از این روش وجود ندارد. در این مقاله روش تحلیل محتوای کیفی در بستر روش های پژوهش کیفی مورد بررسی قرار می گیرد. این روش در برابر تحلیل محتوای کمی قرار می گیرد و بیشتر از شمارش کلمات و اصطلاحات آشکار متن، با الگوها و مضامین نهان متون سر و کار دارد. به طور کلی تحلیل محتوای کیفی با واکاوی مفاهیم، اصطلاحات، و ارتباطات بین این مفاهیم سعی در استنباط و آشکار کردن الگوهای نهان در مصاحبه ها، مشاهدات و اسناد مکتوب دارد. ابتدا تعریفی از محتوا و تحلیل محتوا ارائه شده و سپس کاربردها، مراحل، رویکردها، نمونه گیری، واحد تحلیل و در انتها نحوه بررسی اعتبار نتایج (باورپذیری، وابستگی، انتقال پذیری، تائید پذیری) به دست آمده از این روش آمده است. همچنین به این سؤال جواب داده خواهد شد که تحلیل محتوا روش یا تکنیک است. به طور کلی می توان تحلیل محتوا را به دو شیوه اصلی استقرایی و قیاسی در سه گام آمادگی، سازماندهی و گزارش انجام داد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل محتوای کتاب‌های راهنمای معلم فیزیک دورة متوسطه بر اساس رویکرد به ماهیت علم – پژوهش کیفی

هدف مقالة حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های راهنمای معلم فیزیک متوسطه در ایران نسبت به ابعاد ماهیت علم است. روش گردآوری داده‌ها آخرین نگاشت کتاب‌های راهنمای معلم فیزیک درنظر گرفته شد. به همین علت کتاب‌های راهنمای معلم فیزیک2 (در سال 89) و فیزیک3 (در سال 89) و فیزیک4 (در سال 94)، که وزارت آموزش و پرورش براساس اهداف مصوب منتشر کرده‌است، انتخاب گردید. روش پژوهش تحلیل محتوای جهت‌دار بود. واحد تحلیل پاراگر...

متن کامل

آیین نامه انضباطی پیشنهادی سوء رفتارهای پژوهشی: یک پژوهش کیفی

زمینه و هدف: به نظر می­رسد تعداد موارد سوء­رفتار پژوهشی رو به افزایش است. لذا تدوین آیین نامه­های انضباطی بیش از پیش ضرورت یافته است. هدف از این مطالعه پیشنهاد و تدوین آیین نامه­ای به­منظور تبیین انواع سوء­رفتار پژوهشی و نحوه رسیدگی به آن است. روش­کار : در این پژوهش کیفی، سه نشست توافقی برگزار گردید. در هر نشست 5 تا 6 فرد صاحب­نظر در حیطه­های مرتبط شامل یک استاد دانشگاه با تجربه کافی مدیریت پژو...

متن کامل

روش تحلیل کیفی محتوای متون دینی: مبانی نظری و مراحل اجرا

این پژوهش با هدف معرفی روش تحلیل کیفی محتوای متون دینی و کاربرد آن در پژوهش‌های روان‌شناختی با رویکرد اسلامی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی−تحلیلی و به منظور توسعه ابزار می‌باشد. روش تحلیل کیفی محتوای متون دینی از مطالعات زبان‌شناسی، نظریه حوزه‌های معنایی و تلاش‌های به عمل آمده در فهم متون دینی (ادبی، اصولی و تفسیری) مشتق می‌شود و دارای یک اصل بنیادی و نُه اصل فرعی است که در چهار مرحله (مشاهده ...

متن کامل

مناقشات مربوط به مسئله اعتبار در پژوهش های کیفی

به رغم این که مفهوم اعتبار در پژوهش های کمّی از پیشینه طولانی مدتی برخوردار است، با این حال مفهوم فوق در پژوهش های کیفی به اشکال و تعابیر بسیار متفاوتی بیان شده است؛ به طوری که می توان گفت هیچ مفهوم واحد، مجرد و جامعی از مفهوم اعتبار، دست کم در پژوهش های کیفی وجود ندارد. یکی از دلایل این امر فقدان مرز های مشخص بین پارادایم های کمّی و کیفی از یک سو و عدم شناخت کافی از پژوهش کیفی و روش شناسی های در...

متن کامل

تحلیل محتوای پژوهش های کارآفرینی در ایران

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای پژوهش های کارآفرینی کشور است. جامعه ی آماری، تمام مقالات منتشرشده درباره ی کارآفرینی و کسب وکار کوچک را (به استثنای مقالات فصلنامه ی توسعه ی کارآفرینی دانشگاه تهران) تا پایان سال 1391 به تعداد 189 مقاله را دربر گرفته است. تحلیل گرایش های پژوهشی نشان داد که بیشترین تعداد پژوهش ها در نشریه ی «تحقیقات اقتصاد و توسعه ی کشاورزی ایران» منتشر شده است و در بیشتر پژوهش ها، جن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
اندازه گیری تربیتی

ناشر: دانشگاه علامه طباطبایی

ISSN

دوره 4

شماره 14 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023